Gaza

Soms wordt het slachtoffer later zelf de dader. Als buitenstaander vind ik dat best moeilijk om te begrijpen. Want hoe kan je iemand aandoen wat je zelf hebt moeten doorstaan? Maar volgens onderzoek kan trauma, verstoorde hechting of een gebrek aan grenzen in je jeugd een rol spelen in je gedrag als volwassene. Toch wil dat niet zeggen dat die persoon geen verantwoordelijkheid draagt. Als je iemand misbruikt, dan moet je daar voor gestraft worden. Dat kan hand in hand gaan met de erkenning voor wat de dader heeft doorgemaakt, maar mag niet afleiden van het leed dat die nu zelf veroorzaakt.

Kan iemand me daarom uitleggen waarom we in Gaza niet ingrijpen? Ik begrijp dat zowel Palestijnen als Israëli’s trauma met zich meedragen. Ze zijn gevormd door vroeger geweld en ik kan hun woede en wantrouwen langs beide kanten ergens begrijpen. Maar dat maakt wat er gebeurt absoluut niet rechtvaardig. Net als bij misbruik geldt ook hier: begrip is niet hetzelfde als goedkeuring. Het afvuren van raketten op burgers, het bombarderen van woonwijken, het gijzelen van mensen, dat zijn oorlogsmisdaden, ongeacht wie ze pleegt. Geen enkel verleden rechtvaardigt het doelbewust treffen van onschuldige mensen.

Dus waarom blijven we hangen in erkenning voor de dader, merken we op dat wat er nu gebeurt niet door de beugel kan, maar wordt er niet gestraft?

Niet alle Israëli’s zijn slecht, maar dat gold ook voor de Duitsers destijds. De geschiedenis is misschien ingewikkeld, maar dat is geen excuus om het op z’n beloop te laten. Of is het misschien omdat de wereldleiders beseffen dat ze zelf ook mee verantwoordelijkheid dragen omwille van beslissingen die er in het verleden genomen zijn over dat stekje grond? En dat ze daarom blijven zwijgen.

Zwijgen is kiezen. Wegkijken is ook kiezen. Maar hoe kan je wegkijken van kinderen die veranderen in een skelet nog voor ze dood zijn? Van mensen die beschoten worden omdat ze een zak bloem willen halen? Hoe kan je niet walgen van plannen om mensen als jij en ik in een concentratiekamp te steken? Of van de beelden van de uitkijkposten waar mensen staan te juichen als er weer een bom valt op wat nog overschiet van Gaza.

We kunnen het verleden niet veranderen. Maar wat we vandaag niet doen, zal ooit ook geschiedenis zijn. En iedereen zal zich afvragen waarom wij zwegen.